Na alles wat ik de laatste weken heb meegemaakt werd het tijd de klok eens even terug te draaien. Niet een paar uurtjes, maar een paar jaren. Of eigenlijk: heel wat jaren! We gaan terug naar 1988. Ik was toen 16 jaar en zat in 4 Havo.

Ik moest een vakkenpakket kiezen. De vakken waar ik een diploma in wilde halen. Ik koos een pretpakket. Die naam gaven anderen eraan en eerlijk gezegd: het klopte ook aardig. Ik was goed in talen, wiskunde en biologie gingen ook als vanzelf en economie was nieuw en wel interessant. Leren deed ik nauwelijks, ik was vooral druk met alle activiteiten daar omheen. Vriendinnen, vriendjes, en… zingen.

Ik zong liedjes van Barbra Streisand, in een soort van dorpshuis naast de school. Ik werd begeleid op gitaar. Door de wiskundeleraar. Zijn naam was Jos en ik denk dat hij een jaar of 35 was. Samen pakten we de hele school in met mooie liedjes en onze fanatieke instelling. Toen ik na de Havo naar het Vwo ging kwam ik al snel in de schoolband, en daarheen nam ik Jos ook mee omdat er geen andere goede gitarist op school te vinden was. Jos stond daar, tussen 9 jongens en 1 meid (ik dus) van een jaar of 17 en genoot.

Naast leuke muzikant was Jos ook een leuke leraar. En hij niet alleen. Ook de biologieleraar van de Havo, Rob, herinner ik me nog goed. Altijd humor, gezelligheid en een houding waardoor iedereen als vanzelf respect voor hem had. Hij hoefde daar weinig voor te doen. Zijn passie was lesgeven en als hij iets vertelde hing iedereen aan zijn lippen. Mijn mentor op het Vwo was net zo. Zelfde voornaam ook nog eens. Wij noemden de leraren bij hun voornaam en dat was prima. Er werd nooit misbruik van gemaakt en er werd altijd op een gelijkwaardig niveau gecommuniceerd. Ik had het gevoel dat ik echt alles op school kon delen, ook in vertrouwen als dat nodig was.

De leraren die me het meest zijn bijgebleven hadden een mega-gevoel voor humor. Tijdens de jaarlijkse ‘revue’, waar wij ook optraden met de schoolband deden ze altijd een act waarbij ze alles en iedereen (en vooral ook zichzelf) met een knipoog belachelijk konden maken. Zij namen zichzelf niet zo serieus en leerden mij dat vooral ook niet teveel te doen. Een les waar ik ze nog steeds dankbaar voor ben. Ik slaagde zowel voor de Havo als voor het Vwo (in 1 keer) en denk grotendeels met plezier terug aan die tijd (natuurlijk waren er ook mindere dingen, en dat komt vast een andere keer… het gaat me nu echt even over de mentaliteit van de leraren).

Spoelen we even door naar nu. Ik ga niet iedereen over een kam scheren. En ik weet echt dat er leraren zijn die het lesgeven helemaal in de vingers hebben en ook met alle liefde en betrokkenheid voor de klas staan. Toch hoor ik de laatste weken ook andere verhalen. Niet alleen van onze eigen kinderen, ook van docenten zelf. Lesgeven lijkt bijna niet meer leuk. Een enorme opgave, waarbij regels, kaders, toetsen, meetlatten, cito’s en werkdruk op de voorgrond zijn komen staan.

De kleuterjuf die vol passie 40 jaar lang iedere dag voor de klas stond en zegt: “ik wil dit niet meer. De kleuters moeten al getoetst worden, waar gaan we heen?” De puber die zegt al een briefje te moeten halen als hij tijdens de bel het lokaal binnen wil glippen, terwijl de leraar nog zijn tas uit staat te pakken. Dan maar echt goed te laat. De kinderen die nu al oververmoeid ieder weekend alleen nog op de bank hangen. De lerares die ook het werk van haar collega moet opvangen omdat “ook die eruit geklapt is met een burnout”.

Is het nog leuk op school? Mag er nog gelachen worden? Hoe serieus nemen ze zichzelf allemaal nou eigenlijk? Mag vakantie nog vakantie zijn?

Het is de week van de werkdruk. Mooi thema. Ik denk dat we werkdruk in dit verband heel breed mogen zien. Niet alleen op de werkvloer (1 op de 7 zit blijkbaar thuis met een burnout; ik durf te wedden dat dat getal in het onderwijs zelfs nog hoger ligt) maar ook in de klas. Moeten, moeten, moeten. Hoe kunnen we de kinderen meer volgen? Kunnen we meer kijken naar wat zij goed kunnen, leuk vinden, waar hun toekomst ligt? Want hoe leuk mijn pretpakket ook was… heel veel van wat ik toen geleerd heb heb ik daarna nooit meer toegepast. Muziek: dat wel! En… die ene les. Mezelf niet zo serieus nemen. Dat blijft de beste les. Zouden we die les niet eens in kunnen voeren? Voor leerlingen… maar vooral ook voor leraren?

<3

Naath